Docentprofessionalisering met ICT

Kennisnet heeft IVA gevraagd een reviewstudie uit te voeren naar de toegevoegde waarde van de inzet van ict bij docentprofessionalisering en de werkzame principes van de inzet van ict in kaart te brengen. Er is gezocht naar empirische literatuur (casestudies, surveys) waarin de inzet van ict wordt gerelateerd aan de kwaliteit van informele en collectieve leerprocessen van docenten.

Vraagstelling

Wat is de toegevoegde waarde van de inzet van ict bij docentprofessionalisering en wat zijn de werkzame principes van de inzet van ict in het onderwijs?

Conclusie

Het rapport biedt allereerst een
overzicht van literatuur over professionalisering van docenten. Daarbij
is ingegaan op het belang van professionalisering en verschillende
benaderingen daarbij (individueel/collectief, formeel/informeel). Deze
visies op professionalisering zijn geplaatst binnen de context van het
werken in het onderwijs, waarin onderwijsvernieuwing en
onderwijsverbetering een belangrijke rol heeft. Concluderend wordt een
overzicht geboden van werkzame mechanismen bij de professionalisering
van docenten.

Vervolgens wordt ingegaan op de inzet van ict bij professionalisering. Op basis van (internationale) literatuur
wordt aandacht besteed aan randvoorwaarden en effectiviteit en passeren
tevens een aantal voorbeelden van de inzet van ict bij
docentprofessionalisering de revue. Deze voorbeelden worden tegen het
licht gehouden van de werkzame principes bij docentprofessionalisering
en de lessen die uit de literatuur zijn gehaald over de randvoorwaarden
voor de inzet van ict bij professionalisering.

Geconcludeerd
is dat leeropbrengsten zowel het proces van versterking van de
leergemeenschap beïnvloeden als de randvoorwaarden die gelegen zijn in
de sturing en structuur en in de vormgeving van het leerproces. Het is
van belang goed aan te sluiten bij processen binnen de organisatie en de
beoogde opbrengsten scherp te formuleren. Een zeer belangrijke
randvoorwaarde is de intrinsieke motivatie van docenten om überhaupt te
professionaliseren. Deze ontbreekt vaak waardoor de discussie over de
inzet van ict bij docentprofessionalisering moet starten bij het
versterken van de leercultuur binnen de school.

De
leeropbrengsten door leergemeenschappen zijn niet voor elke professional
dezelfde. Deze zullen beïnvloed worden door persoonlijke voorkeuren van
de lerende ten aanzien van instructie of informatieverwerking. Rekening
houden met variatie is dus een belangrijk gegeven: variatie in
leerdoelen en behoeften, variatie in voorkeuren en eigen leervragen. Dat
betekent overigens niet dat er directe aansluiting gezocht moet worden
bij de leerstijl van individuele docenten. Er is discussie over het
antwoord op de vraag of deze leerstijlen wel bestaan en of de inrichting
van technologie om hier op aan te sluiten (mochten ze bestaan) niet
veel te complex wordt. Belangrijker is om de genoemde aansluiting bij
leerdoelen te realiseren.